Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Trong bối cảnh quốc tế và Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ hai, bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là lời tuyên bố cáo chung chế độ thuộc địa dưới mọi hình thức, đồng thời cũng là lời báo hiệu thời đại thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc trên phạm vi toàn thế giới.

Từ khi thành lập Đảng và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn chú ý đến lực lượng thanh thiếu nhi, có nhiều chủ trương và giải pháp để tập hợp, tổ chức, vận động họ hoà vào làn sóng cách mạng của cả dân tộc đấu tranh giành độc lập tự do và xây dựng Tổ quốc. Tháng 10/1930, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất đã đề cập đến tổ chức thiếu nhi và thiếu niên cách mạng Hồng nhi Đoàn và giao cho Đoàn thanh niên phụ trách.

Tình cảm của Bác Hồ với đồng bào miền Nam là ý chí độc lập dân tộc, là khát vọng thống nhất nước nhà.

Ðó là mùa xuân năm 1941, Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh trở về Tổ quốc trực tiếp chỉ đạo cách mạng Việt Nam để giành lại độc lập dân tộc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân.

Ngay sau khi giành được độc lập (2-9-1945), vận mệnh của nước nhà bị đặt trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”; vừa phải chống “thù trong, giặc ngoài”, vừa phải tiếp tục đối mặt với nạn đói mà trước đó đã cướp đi sinh mạng của hơn 2 triệu người dân Việt Nam… Thậm chí, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn cho rằng, tại thời điểm đó “giặc đói” còn nguy hiểm hơn cả “giặc ngoại xâm”. Người nói: “Nước nhà đã giành độc lập tự do mà dân vẫn còn đói nghèo cực khổ thì độc lập tự do không có ích gì”. Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác, Chính phủ đã đề ra những giải pháp trước mắt và lâu dài để diệt “giặc đói”, toàn dân tích cực tham gia các phong trào tương thân, tương ái cứu đói, đồng thời thi đua tăng gia sản xuất để giải quyết tận gốc đói nghèo. Chỉ sau 4 tháng kết hợp hài hòa giữa các giải pháp trước mắt với những chính sách nông nghiệp căn cơ, nạn đói đã cơ bản bị đẩy lùi và nền nông nghiệp nước nhà đã có nền tảng để phát triển lâu dà