"Soi sáng" thanh niên, xây dựng "đội hậu bị" vững mạnh cho Đảng

Trong bản Di chúc của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn kỹ càng mọi việc đối với Đảng, với nhân dân, trong đó Bác dành một phần nói về thanh niên, coi sự lớn mạnh của tuổi trẻ là thành công của Đảng, là thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Điều này đã thể hiện tư tưởng, niềm tin và sự quan tâm đặc biệt của Bác Hồ đối với việc phát triển những “hạt giống đỏ” - chủ nhân tương lai của đất nước.

Cùng với việc thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong những năm qua, Đảng-Nhà nước đã xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh về chính trị, tư tưởng, trở thành lực lượng thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên;” thực sự là đội dự bị tin cậy của Đảng, hạt nhân chính trị của phong trào và các tổ chức thanh niên Việt Nam.

Tuy nhiên, so với các thế hệ đi trước, môi trường xã hội ngày nay cũng có những tác động tiêu cực đến nhận thức của thanh niên, đến suy nghĩ và hành động của thế hệ trẻ. Vì thế, mỗi thanh niên cần được “soi sáng,” nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm để không ngừng học tập và tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu để trở thành lực lượng xung kích thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng và bảo vệ vững chắc nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong công cuộc hội nhập quốc tế.

Để rõ hơn về vai trò của thanh niên - sức mạnh của thế hệ trẻ trong công tác xây dựng, phát triển và chỉnh đốn Đảng, phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus đã có cuộc trao đổi với đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn khóa XI - người tự nhận cương vị bí thư là “tạm ứng niềm tin” cho mình và hứa sẽ có trách nhiệm trả lại “tạm ứng” này bằng nỗ lực của cá nhân, cũng như của Ban bí thư, Ban thường vụ, Ban chấp hành trong công việc của Đoàn thời gian tới.

Cảnh báo sớm và phòng ngừa nguy cơ làm “hư” Đảng viên

- Là người đứng đầu tổ chức đại diện cho tiếng nói của thanh niên, đoàn viên cả nước, xin đồng chí cho biết công tác phát triển Đảng ở Đảng bộ Trung ương Đoàn đã và đang được triển khai thực hiện thế nào?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng bộ Trung ương Đoàn hết sức coi trọng công tác xây dựng Đảng, trong đó có đề ra 2 Nghị quyết chuyên đề. Thứ nhất là nâng cao chất lượng đảng viên. Thứ 2 là nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên đề của các Chi bộ, Đảng bộ trực thuộc.

Từ việc lãnh đạo thực hiện tốt 2 nhiệm vụ chuyên đề trên cùng với việc thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát và lãnh đạo các tổ chức chính trị xã hội của cơ quan Trung ương Đoàn hoạt động đồng đều, rộng khắp, có thể nói công tác xây dựng Đảng đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Thứ nhất, chúng tôi đã vượt chỉ tiêu số lượng đảng viên kết nạp mới mà Nghị quyết Đại hội 2015-2020 đề ra lên đến 15%. Tất cả các đảng viên được kết nạp mới và các đảng viên kết nạp chính thức đều có lập trường chính trị, tư tưởng vững vàng, chất lượng và trình độ chuyên môn cao; đặc biệt là luôn hoàn thành tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ qua quá trình rèn luyện thử thách.

Thứ hai, chúng tôi đã kịp thời phát hiện, biểu dương, tôn vinh những tấm gương điển hình tiêu biểu trong Đảng bộ, trong thực hiện Chỉ thị 05 về học tập và làm theo tư tưởng, phong cách Hồ Chí Minh. Hàng năm, chúng tôi luôn tổ chức tuyên dương và có thể nói những tấm gương đấy - có người là đảng viên, có người chưa vào Đảng, là công nhân lao động, viên chức bình thường nhưng đều có sáng kiến, đều có tinh thần trách nhiệm và đặc biệt là đều có một tinh thần học Bác: Học và làm theo Bác thông qua những công việc cụ thể hàng ngày. Chính vì vậy nên chất lượng đảng viên được nâng lên, chất lượng quần chúng cũng được nâng lên và thông qua đó, nhiều đảng viên có chất lượng cao hơn đã được kết nạp vào Đảng.

Thứ ba là Đảng bộ Trung ương Đoàn đã làm tốt công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện nghiêm Chỉ thị của Ban Bí thứ về việc đưa ra khỏi danh sách những Đảng viên không còn tiêu chuẩn, không đủ điều kiện. Trên tinh thần đó, trong nhiệm kỳ vừa qua, chúng tôi đã đưa ra khỏi danh sách 3/1.000 đảng viên. Đây cũng là việc từ trước đến giờ chưa có, chỉ nhiệm kỳ này dưới sự hướng dẫn của Trung ương, của Đảng bộ khối cơ quan trung ương cùng với quyết tâm rà soát để nâng cao chất lượng đảng viên nên chúng tôi đã triển khai thực hiện.

Cái lớn nhất đạt được trong công tác xây dựng Đảng ở Đảng bộ Trung ương Đoàn nhiệm kỳ vừa qua, đó là thực hiện nghiêm Nghị quyết Trung ương 4, các nghị quyết của Trung ương; đặc biệt là không phát hiện ra đảng viên có biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa, suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống.

Đây có thể là một kết quả đáng mừng nhưng có được là nhờ công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thực hiện tốt công tác kiểm tra giám sát, thực hiện phòng ngừa, cảnh báo sớm để uốn nắn, rèn giũa đảng viên từ sớm. Đặc biệt là chất lượng sinh hoạt chi bộ được nâng cao, công tác đấu tranh, phê bình, tự phê bình trong sinh hoạt chi bộ được coi trọng nên đã kịp thời ngăn chặn và hỗ trợ cho các đảng viên rèn luyện tốt hơn và không có biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa, tự suy thoái.

- Như đồng chí vừa chia sẻ thì thời gian qua, công tác xây dựng, phát triển và chỉnh đốn Đảng tại Đảng bộ Trung ương Đoàn đã đóng góp nguồn lực to lớn cho Đảng. Vậy đâu là điểm mới nổi bật nhất trong công tác tổ chức Đảng ở Đảng bộ Trung ương Đoàn trong nhiệm kỳ vừa qua?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Nếu nói là điểm mới thì cũng không hẳn. Chúng tôi cũng không có sáng kiến hay phát kiến gì cả, mà chỉ trên cơ sở Nghị quyết của Trung ương, hướng dẫn của Đảng ủy khối cơ quan Trung ương thì mình biết chọn việc, chọn trọng tâm, trọng điểm để mình làm.

Tôi cho rằng điểm nhấn quan trọng nhất trong nhiệm kỳ qua, trong công tác xây dựng Đảng ở Đảng bộ Trung ương Đoàn, đấy là công tác nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ thông qua 3 giải pháp.

Thứ nhất là phân công các đồng chí Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ dự sinh hoạt chi bộ định kỳ với các Đảng bộ, Chi bộ trực thuộc trong phạm vi mình được phân công theo dõi, phụ trách. Ví dụ, tháng này dự với chi bộ A, tháng sau dự với chi bộ B. Chính việc cấp ủy cấp trên dự sinh hoạt chi bộ cùng cũng yêu cầu Đảng bộ và Chi bộ cấp dưới phải chuẩn bị kỹ nội dung và chất lượng sinh hoạt được nâng cao.

Thứ hai là luân phiên sinh hoạt chi bộ với các chi bộ mà mình theo dõi, phụ trách. Như tôi, năm nay sinh hoạt với chi bộ đoàn kết tập hợp thanh niên, năm sau thì sinh hoạt với chi bộ tổng hợp thi đua - tức là sinh hoạt xuyên suốt cả năm, như vậy giúp mình theo dõi, nắm bắt và chỉ đạo sâu sát hơn.

Thứ ba, chúng tôi yêu cầu trong nội dung sinh hoạt chi bộ là cấp ủy phải thảo luận trước để thống nhất nội dung, đưa ra sinh hoạt chi bộ thì phải có nội dung đăng ký rèn luyện học tập theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của tháng vừa qua và phải khẳng định mình đã rèn cái gì? đã học được cái gì? đã làm được cái gì? có biểu hiện gì liên quan đến tự chuyển biến, tự chuyển hóa, suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống hay không?

Và khi đã kiểm điểm hàng tháng, “soi” hàng tháng, chắc chắn mỗi người sẽ có ý thức trách nhiệm cao hơn trong quá trình tự rèn luyện, tự tu dưỡng, từ đó sẽ có tác dụng rất lớn trong cảnh báo sớm và phòng ngừa những nguy cơ có thể xảy ra đối với đảng viên. Chất lượng công tác xây dựng Đảng, nhờ đó cũng được nâng cao.

Xây dựng “đội hậu bị tin cậy của Đảng” vững mạnh

- Với kinh nghiệm là Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn đã kinh qua nhiều chức vụ khác nhau bằng lý tưởng của thanh niên và trách nhiệm với Đảng, xin đồng chí cho biết việc phát triển Đảng có ý nghĩa thế nào đối với thế hệ thanh niên?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Đoàn được Đảng và Bác sáng lập, rèn luyện với chức năng hết sức quan trọng là đội hậu bị tin cậy của Đảng và để làm được chức năng đội hậu bị tin cậy thì Đoàn phải làm tốt 3 việc: Thứ nhất là phải tập hợp, đoàn kết, giáo dục được thanh niên, giác ngộ được lý tưởng của Đảng, đi theo Đảng để làm cách mạng, theo con đường mà Đảng, Bác Hồ kính yêu đã lựa chọn.

Thứ hai là phải giới thiệu được đoàn viên ưu tú, qua quá trình rèn luyện thực tiễn cho Đảng để Đảng xem xét kết nạp. Thứ ba là phải giới thiệu được cán bộ trẻ có chất lượng cho Đảng và hệ thống chính trị. Trong số đó, nội dung quan trọng nhất là việc giáo dục, rèn luyện và giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng để Đảng xem xét kết nạp, bổ sung nguồn sinh lực mới cho Đảng để đất nước phát triển hùng cường.

Nghị quyết 25 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã đặt ra nhiệm vụ và chỉ tiêu là số lượng đảng viên mới được kết nạp hàng năm phải là 7% từ nguồn giới thiệu của đoàn thanh niên. Từ nghị quyết đó, trong năm 2020 vừa qua, chúng tôi đã tổ chức nhiều công việc, nhiều hoạt động, đặc biệt là nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú thông qua chương trình rèn luyện đoàn viên để giới thiệu cho Đảng.

Nhờ vậy, sau 5 năm thực hiện nghị quyết Đại hội XII, chúng tôi đã đạt được tỷ lệ trên 75% số đoàn viên ưu tú được Đảng kết nạp là từ nguồn của đoàn thanh niên.

- Ngày 11-11-2020, tại hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI kiện toàn chức danh Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, anh có chia sẻ: “Tôi coi đây là một ‘tạm ứng niềm tin’ và tôi có trách nhiệm trả lại ‘tạm ứng’ này bằng nỗ lực của cá nhân, cũng như của Ban bí thư, Ban thường vụ, Ban chấp hành trong công việc của Đoàn sắp tới.” Anh có thể chia sẻ thêm về “niềm tin” và “trách nhiệm” này?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Tôi coi việc Đảng, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn tín nhiệm, giao nhiệm vụ cho tôi giữ cương vị Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn là một “tạm ứng niềm tin.” Bởi vì sao? vì cái tạm ứng đấy phải được trả lại kết quả công việc trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cá nhân tôi, của tập thể Ban bí thư, Ban thường vụ, Ban chấp hành trung ương đoàn trong thời gian tới.

Từ suy nghĩ nêu trên, tôi luôn đau đáu trách nhiệm làm sao để trả lại cái “tạm ứng” đấy cho đúng với mức mà tổ chức, cá nhân, các đồng chí lãnh đạo cấp trên đã giao cho mình. Nếu trả được bằng thì tốt, còn trả được nhiều hơn thì còn tốt hơn nữa.

Cũng từ những suy nghĩ như vậy, tôi thấy bản thân mình cũng phải không ngừng nỗ lực trong học tập, rèn luyện, sáng tạo, tự làm mới mình qua mỗi công việc, qua mỗi ngày, qua mỗi tháng, mỗi năm, để làm sao cùng với tập thể ban Bí thư, Ban thường vụ, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công tác đoàn, nhiệm vụ thanh thiếu nhi và tham gia vào việc thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhất là thực hiện thắng lợi Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII mà tới đây sẽ được đại hội thông qua.

- Vậy theo đồng chí, để phát triển Đảng, kết nạp được nhiều đoàn viên thanh niên ưu tú để giới thiệu cho Đảng và giúp Đảng bộ, tổ chức phát triển, vai trò trách nhiệm của người đứng đầu Đảng đoàn, Chi đoàn cơ sở cần có những yếu tố gì?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Theo tôi, những người đứng đầu tổ chức đoàn cơ sở phải quán triệt đúng chủ trương, đường lối của Đảng liên quan đến phát triển đảng viên mới - tức là chúng ta không coi trọng số lượng mà phải coi trọng chất lượng; không vì số lượng mà “bỏ rơi” chất lượng.

Chính vì vậy, việc đầu tiên là phải làm tốt công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho đoàn viên thông qua 4 bài học lý luận chính trị cũng như các hoạt động phong trào, tạo môi trường thực tiễn cho đoàn viên rèn luyện, phấn đấu, cống hiến và trưởng thành.

Bên cạnh đó cũng phải phối hợp với các tổ chức chính trị xã hội khác để tham mưu cho cấp ủy đảng tại lãnh đạo trực tiếp mình để có được những giải pháp tạo tạo dấu ấn đoàn viên ưu tú; đưa các bạn đi học lớp cảm tình đảng và phối hợp chặt chẽ với người giới thiệu thứ nhất là một đảng viên để đảm bảo chất lượng đoàn viên ưu tú mà đã giới thiệu cho Đảng được nâng cao và những ai được giới thiệu thì cơ bản đều đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được Đảng xem xét kết nạp.

Nếu làm chặt chẽ các khâu, các bước, các quy trình trong quá trình rèn luyện, nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp thì chúng ta sẽ làm tốt nhiệm vụ phát triển Đảng viên trẻ và tạo nguồn sinh khi mới cho tổ chức Đảng, có bổ sung thêm lực lượng trẻ để tham gia vào các công việc chung, thảo luận chung, quyết định chung của Đảng bộ chi bộ các cơ sở.

Củng cố niềm tin, tạo nguồn sinh khi mới cho tổ chức Đảng

- Trong thời gian qua, thắng lợi của cuộc chiến chống tham nhũng và những chuyển động tích cực của chính phủ liêm chính, kiến tạo và hành động đã củng cố được niềm tin của nhân dân vào quyết tâm của Đảng. Vậy trong vấn đề này, Đảng bộ Trung ương Đoàn đã có những đóng góp nổi bật gì cho “cuộc chiến” này?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Có thể nói thế hệ thanh niên hết sức phấn khởi trước những kết quả trong công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí mà Đảng và Chính phủ đã thực hiện trong thời gian vừa qua.

Đảng bộ Trung ương Đoàn vừa là tổ chức Đảng, lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng và thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ quan chuyên trách Trung ương đoàn nhưng cũng là nơi sinh hoạt của những đảng viên là người đứng đầu tổ chức Đoàn, cán bộ chủ chốt của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Chính vì vậy, chúng tôi hết sức coi trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống cho các đảng viên. Cũng nhờ việc coi trọng việc xây dựng Đảng tại Đảng bộ Trung ương Đoàn, chúng tôi đã hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ chính trị trong các chỉ đạo công tác đoàn phong trào thanh thiếu nhi của cả hệ thống.

Từ những kết quả như vậy, những nỗ lực của chúng tôi đã góp phần củng cố niềm tin của thanh niên với Đảng, củng cố niềm tin của thanh niên vào công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí và đặc biệt là củng cố niềm tin của thanh niên về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn.

Chúng tôi cũng suy nghĩ rằng phải nâng cao hơn nữa bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức của cán bộ đảng viên, của cơ quan Trung ương đoàn thì mới đủ sức, đủ tầm để lãnh đạo công tác Đoàn, phong trào thanh thiếu nhi cả nước phát triển, góp phần vào công việc chung của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Đảng thời gian tới.

- Tuy nhiên với ngổn ngang những sai lầm trong thời gian qua, người dân và nhiều cán bộ đảng viên chân chính vẫn hoài nghi, thiếu niềm tin vào phẩm chất của một số cán bộ các cấp. Vậy để hoá giải được những nghịch lý không thuận chiều với Đảng và củng cố niềm tin của nhân dân, nhất là thế hệ thanh niên vào quyết tâm của Đảng, người đứng đầu mỗi cơ quan, đơn vị hiện nay cần làm gì?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Cá nhân tôi thấy rằng trước hết chúng ta phải làm tốt công tác tuyên truyền, thông tin về những kết quả hết sức to lớn đã đạt được trong công cuộc đấu tranh, phòng chống tham nhũng, công tác xây dựng Đảng của nhiệm kỳ vừa qua để cán bộ đảng viên, đặc biệt các bạn đoàn viên thanh niên hiểu, nắm bắt được đầy đủ thông tin và có phương hướng sửa đổi lối làm việc.

Thứ hai là phải kịp thời tham gia đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ những quan điểm, đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng trong cả cuộc sống và trên cả không gian mạng, ở các cơ quan báo chí của chúng ta. Về tố chất và trách nhiệm của người đứng đầu, tôi cho rằng trong quy định của Trung ương, quy định của Đảng thì yêu cầu, tiêu chuẩn của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp đã nêu rất rõ, nhưng một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất đấy chính là vai trò nêu gương, nêu cao đạo đức cách mạng của người đứng đầu nhằm tạo dấu ấn đổi mới.

Khi mà người đứng đầu có ý thức đầy đủ về trách nhiệm nêu gương của mình, thực hiện tốt, tròn vai nhất công việc, chức trách của mình, chắc chắn sẽ củng cố và tạo niềm tin cho đảng viên, cho đoàn viên trong cơ quan, đơn vị mình và lan tỏa niềm tin ấy, trách nhiệm ấy ra các lực lượng khác trong xã hội, tạo thành một sự đồng thuận xã hội, thống nhất chủ trương, chính sách đổi mới chung của Đảng để thực hiện tốt hơn nữa công cuộc xây dựng Đảng, công cuộc chỉnh đốn Đảng và thực hiện tốt hơn nữa công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí trong thời gian tới.

- Với thanh niên - “thế hệ vàng” đang có nhiều cơ hội phát triển, đồng chí muốn gửi gắm, nhắn nhủ điều gì để họ có thể phấn đấu, rèn luyện lý tưởng, trở thành những cán bộ có bản lĩnh và cống hiến nhiều hơn cho Đảng, cho đất nước?

Bí thư thứ nhất Nguyễn Anh Tuấn: Hiện nay, các bạn thanh niên có điều kiện rất thuận lợi, chúng tôi cũng vậy. So với các thế hệ đi trước, thanh niên được sống trong một môi trường hòa bình, ổn định, điều kiện đất nước phát triển đi lên và như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nói: Chưa bao giờ đất nước chúng ta có được cơ đồ, vị thế và uy tín như hiện nay.

Đảng, cấp ủy chính quyền các cấp, nhà nước có rất nhiều chính sách, chủ trương để quan tâm, chăm lo cho sự phát triển của Thanh niên. Tuy nhiên, môi trường xã hội cũng có những tác động tiêu cực đến nhận thức của thanh niên, đến suy nghĩ và hành động của thanh niên.

Thế nên, tôi chỉ nhắn nhủ một điều: Mỗi thanh niên hãy có trách nhiệm với bản thân mình để tự rèn luyện, nỗ lực, phấn đấu và khi mình đã có trách nhiệm với bản thân mình rồi thì mình sẽ có trách nhiệm với cơ quan, đơn vị mình và có trách nhiệm với đất nước.

Nếu tất cả 24 triệu thanh niên Việt Nam đều ý thức được trách nhiệm với bản thân mình, với cơ quan đơn vị, địa phương mình, với Tổ quốc và dân tộc này thì chắc chắn sẽ có một sức mạnh to lớn để chúng ta cùng nhau thực hiện thắng lợi những mục tiêu, tầm nhìn mà Đảng ta đề ra cho giai đoạn 2030-2045./.

Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!