Trong quá trình đi sưu tầm tài liệu viết "Lịch sử công tác Đảng, công tác chính trị trong Bộ đội Biên phòng", chúng tôi đã gặp Đại tá Nguyễn Văn Lợi, nguyên Chính ủy Trung đoàn 600 Công an nhân dân vũ trang - đơn vị bảo vệ Bác Hồ, các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Ông Lợi kể nhiều chuyện về những ngày bảo vệ Bác Hồ trên chiến khu Việt Bắc và những năm tháng ở Thủ đô Hà Nội. Tôi nhớ nhất chuyện ông Lợi và đồng đội đi bảo vệ Bác trong một chuyến công tác.

Là người khai sinh Quân đội nhân dân Việt Nam, Bác luôn dày công chăm lo, rèn luyện và giáo dục quân nhân trong mọi lĩnh vực, nhất là tính kỷ luật. Kế thừa một cách khoa học, sáng tạo chủ nghĩa Mác- Lênin, trong quá trình giáo dục, rèn luyện Quân đội ta, Bác chỉ rõ: “Bộ đội không có kỷ luật, đánh giặc nhất định thua” hay “Quân đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ chính sách đúng và nhờ kỷ luật nghiêm. Vì vậy, kỷ luật phải nghiêm minh”.

Ngày 22-12-1949, trong thư gửi bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích nhân kỷ niệm 5 năm ngày thành lập Quân đội, Bác Hồ viết: “Quân đội ta quen gọi Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp là Anh cả. Cách gọi thân ái ấy rất đúng với tinh thần và lịch sử của Quân đội ta…”

Sinh thời Bác Hồ dành những tình cảm đặc biệt cho thương binh và liệt sĩ. Trong thư gửi bác sĩ Vũ Đình Tụng, Bác tâm sự: Ngài biết rằng tôi không có gia đình cũng không có con cái. Nước Việt Nam là gia đình của tôi. Mất một thanh niên thì hình như tôi đứt một đoạn ruột”. Trong bài: “Tình đoàn kết quân dân ngày thêm bền chặt” đăng trên Báo Nhân Dân số ra ngày 3/3/1952, Bác viết: “Trong cuộc kháng chiến cứu nước, nhân dân ta hy sinh là hy sinh một phần của cải và thời giờ, của cải hết có thể làm ra, thời giờ qua, thời giờ lại đến. Nhưng bộ đội hy sinh là hy sinh xương máu, có khi hy sinh cả tính mệnh. Cụt chân gãy tay, chân tay không thể mọc lại, người chết không thể sống lại. Đó là sự hy sinh tuyệt đối”.