Cảm nhận về hai bài thơ chúc Tết năm Thìn của Bác Hồ

Chuẩn bị đón năm Nhâm Thìn 2012, trong tôi sao lại thấy nhớ da diết giọng đọc thơ chúc tết của Bác Hồ. Để tìm lại cảm xúc và thỏa nỗi nhớ mong, lần giở tuyển tập Hồ Chí Minh⁽¹⁾ và nghe CD ghi lại những bài thơ Bác Hồ chúc tết để tìm sự trùng hợp, cho thấy trong 24 năm làm Chủ tịch nước, có hai năm Thìn Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thơ chúc Tết đồng bào, đồng chí và kiều bào ta ở nước ngoài. Đó là năm Nhâm Thìn (1952) và năm Giáp Thìn (1964).
Thật xúc động khi cảm nhận bài thơ chúc tết những năm đó của Bác. Với những câu thơ dung dị, chất giọng ấm áp, thân thương, Bác Hồ chúc mừng, biểu dương, dặn dò, đồng thời còn nêu định hướng chiến lược và quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước ta tới tất cả đồng bào, chiến sĩ trong cả nước và kiều bào ta ở nước ngoài. Ví dụ, bài thơ năm Nhâm Thìn (1952) cách đây vừa tròn 60 năm, Bác viết:
 
“Xuân này xuân Nhâm Thìn 
Kháng chiến vừa sáu năm
Trường kỳ và gian khổ
Chắc thắng trăm phần trăm.
 
Chiến sĩ thi giết giặc
Đồng bào thi tăng gia
Năm mới thi đua mới
Thắng lợi ắt về ta.

 
Mấy câu thành thật nôm na
Vừa là kêu gọi, vừa là mừng xuân.
                           Hồ Chí Minh
Đối chiếu với lịch sử cho thấy, Bác viết Bài thơ xuân Nhâm Thìn 1952 vào giai đoạn quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Chính phủ vừa đánh thắng quân xâm lược Pháp trong Chiến dịch biên giới Cao - Bắc - Lạng năm 1950. Ta đã giải phóng một vùng rộng lớn, khai thông biên giới, phá thế bao vây của địch. Quân ta chuyển sang thế chủ động tổng phản công. Bác Hồ tin tưởng quân dân ta chắc thắng trăm phần trăm. Đúng như vậy, đến năm 1954 quân dân ta đã làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, buộc địch phải rút khỏi miền Bắc, nửa đất nước được giải phóng. Bác Hồ và Chính phủ về giải phóng Thủ đô Hà Nội.
Trong giai đoạn miền Bắc đi lên xây dựng CNXH để làm hậu phương lớn vững chắc cho miền Nam tiền tuyến lớn. Với không khí thi đua quyết tâm chi viện sức người, sức của cho quân và dân miền Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược và đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào, đi đến thống nhất đất nước, Bắc Nam sum họp một nhà, năm Giáp Thìn (1964) ⁽²⁾, Bác Hồ đã làm thơ chúc tết với các câu thơ như sau:
 
Bắc - Nam như cội với cành,
Anh em ruột thịt, đấu  tranh một lòng.
Rồi đây thống nhất thành công,
Bắc - Nam ta lại vui chung một nhà.
Mấy lời thân ái nôm na,
 
Vừa là kêu gọi, vừa là mừng xuân.
                                    (Xuân 1964 Hồ Chí Minh)
Dù hôm nay Bác Hồ lãnh tụ kính yêu, vị Cha già của dân tộc ta không còn hiện hữu trên thế gian này, Bác đã đi về với thế giới người hiền, song cứ mỗi độ năm hết, Tết đến, vẫn còn vọng vang bên tai lời thơ chúc tết của Bác, với lời nói ấm áp, thân thương chúc Tết mỗi chúng ta được tràn đầy hạnh phúc, nước Việt Nam ta luôn được quốc thái, dân an, thịnh vượng.
 
----------------------------------------------
 
1- Hồ Chí Minh toàn tập, tập 6, trang 390, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2002.
2- Hồ Chí Minh toàn tập, tập 11, trang 187, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2002.