Cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân trong Cách mạng Tháng Tám 1945 ở Việt Nam là minh chứng sinh động về sự nhạy bén của Đảng Cộng sản Việt Nam trong nhận định tình hình, dự kiến thời cơ và chỉ đạo chớp thời cơ lịch sử để khởi nghĩa thành công.

Tô Hiệu sinh năm 1912 tại thôn Xuân Cầu, xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên - mảnh đất giàu truyền thống văn hiến, quê hương của khởi nghĩa Bãi Sậy nổi danh trong cả nước và được nuôi dạy trong một gia đình nền nếp.

Nam bộ khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân ngày 25-8-1945. Chỉ 28 ngày sau, quân viễn chinh Pháp theo chân quân Anh (vào miền Nam giải giáp quân Nhật sau khi Nhật đầu hàng), đã đánh chiếm các cơ sở quan trọng của chính quyền cách mạng ở Sài Gòn, mở đầu cuộc xâm lược Việt Nam lần thứ hai.

Khoảng tháng 5-1945, Bác Hồ từ Pác Bó về Tân Trào (Tuyên Quang) - căn cứ địa của cách mạng cả nước để cùng Trung ương Đảng lãnh đạo nhân dân ta chuẩn bị khởi nghĩa giành chính quyền.