Chủ nghĩa Mác-Lênin luôn đề cao vị trí, vai trò của văn hóa trong xây dựng xã hội mới. V.I Lênin đã nhấn mạnh một quan điểm nổi tiếng trong thời kỳ đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Nga: Nước Nga đã đạt nhiều thành tựu lớn trong phát triển kinh tế; chỉ còn thiếu những thành tựu văn hóa mà nếu có thì mới có chủ nghĩa xã hội. Trong cách mạng Việt Nam, ngay từ đầu và trong suốt quá trình phát triển, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta luôn luôn coi trọng vai trò của văn hóa, coi đó là động lực của cách mạng và là một trong những mục tiêu lớn của cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm việc mở mang dân trí, chăm lo cho sự nghiệp giáo dục. Người đánh giá rất cao vai trò của giáo dục đối với sự hưng thịnh của đất nước, với nhiệm vụ cực kỳ trọng đại là nâng cao dân đức, mở mang dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, là động lực của sự phát triển, đưa nước nhà tiến tới giàu mạnh, dân chủ, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Vấn đề "Xã hội học tập" mà ngày nay các quốc gia coi là tiêu điểm của chính sách phát triển đã được Bác Hồ khai sáng trong tư duy và chiến lược hành động cho nước ta ngay từ những ngày đầu của chính quyền cách mạng.

Là nước nằm ở vị trí cửa ngõ của Biển Đông, Việt Nam có bờ biển dài 3.260 km, đứng thứ 27 trong số 157 quốc gia ven biển, các quốc đảo và các lãnh thổ trên thế giới; trong số 64 tỉnh, thành phố thì 28 tỉnh, thành phố có biển và gần một nửa dân số sinh sống tại các tỉnh, thành ven biển - không chỉ là lợi thế để Việt Nam phát triển kinh tế biển mà còn là cầu nối quan trọng với các tuyến hàng hải huyết mạch thông thương giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, giữa Châu Âu, Trung cận Đông với Trung Quốc, Nhật Bản và các nước trong khu vực biển Đông.