Tuổi trẻ hôm nay viết tiếp những trang sử vẻ vang của Lực lượng TNXP

Thanh niên xung phong, biểu tượng sáng ngời của Thanh niên Việt Nam
 
Thực hiện Chỉ thị của Bác Hồ, ngày 15/7/1950, Đảng đoàn thanh vận Trung ương và Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam đã thành lập Đội Thanh niên xung phong (TNXP) công tác Trung ương (tiền thân của Lực lượng TNXP Việt Nam) để làm nhiệm vụ phục vụ kháng chiến chống Pháp. Đội có 225 đội viên đầu tiên, được tổ chức thành 3 Liên đội. TNXP với nhiệm vụ cơ bản là bảo vệ an toàn các cơ quan Trung ương, tải lương thực, tải đạn, tải thương, tham gia xây dựng các tuyến đường huyết mạch phục vụ chiến đấu. Đặc biệt trong chiến dịch Điện Biên Phủ, trên 16.000 cán bộ đội viên TNXP đã đảm bảo giao thông, thông suốt ở các tọa độ lửa, như: đèo Pha Đin, ngã ba Cò Nòi...
 
Bộ đội đến đâu là TNXP đến đó, không quản ngại gian khó, không sợ cái chết, một lòng cùng bộ đội ta chiến đấu. Từ những phẩm chất đó, trong thư gửi TNXP, cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết: "Tôi luôn coi TNXP như bộ đội, vì trong phẩm chất của TNXP có phẩm chất của bộ đội Cụ Hồ". Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng viết: "Trong 2 cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, lực lượng thanh niên xung phong nêu cao tinh thần quyết chiến quyết thắng, đã góp phần cống hiến quý báu vào thắng lợi huy hoàng, hoàn thành độc lập dân tộc, thống nhất tổ quốc, thực hiện ước mơ của bao thế hệ người Việt Nam”.
 Nhìn lại lịch sử của TNXP Việt Nam sau 65 năm ta thấy rõ vai trò cần thiết của lực lượng này. Khi chuẩn bị chiến dịch Điện Biên Phủ - TNXP chống Pháp được thành lập; khi Mỹ leo thang chiến tranh ở miền Bắc, chiến trường dọc đường mòn Hồ Chí Minh diễn ra quyết liệt để chi viện cho chiến trường miền Nam - TNXP chống Mỹ được thành lập. Trong miền Nam, khi Chính phủ lâm thời miền Nam Việt Nam thành lập, khi cuộc chiến tranh do đế quốc Mỹ tiến hành chuyển từ đặc biệt sang cục bộ - TNXP giải phóng miền Nam được thành lập. Khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, trước tình hình xã hội phức tạp cần giải quyết việc làm cho thanh niên và xây dựng các vùng kinh tế mới – Lực lượng TNXP Thành phố Hồ Chí Minh được thành lập. Khi Chính phủ triển khai xây dựng đường Hồ Chí Minh chạy dọc theo hành lang biên giới phía Tây - TNXP Trường Sơn được thành lập. Hòa bình chưa bao lâu thì biên giới Tây Nam lại có chiến tranh – Lực lượng TNXP Thành phố Hồ Chí Minh sẵn sàng lên đường cùng bộ đội bảo vệ hòa bình cho đất nước.
 
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng viết: “Trong sự nghiệp chống nghèo nàn, lạc hậu, tiến lên thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Lực lượng TNXP đã phát huy sức mạnh vô song, với những hoài bão và bản lĩnh của tuổi trẻ, đi đầu trong việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội (như tham gia vào các chương trình, dự án: phủ xanh đất trồng trọt, nước sạch cho nông thôn, sử dụng mắt nước, bãi bồi ven biển, ánh sáng văn hóa, dạy nghề, giới thiệu việc làm...) với ý chí và nghị lực, thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển, quyết chí ắt làm nên”.
 
Thể theo nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đội viên thanh niên xung phong các thế hệ, ngày 30/6/1995, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định số 382/TTG quy định lấy ngày 15/7 hàng năm làm ngày truyền thống của Lực lượng Thanh niên Xung phong Việt Nam. Nhân dịp này, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã tặng Lực lượng Thanh niên xung phong bức trướng mang dòng chữ: “Thanh niên xung phong - Chiến đấu dũng cảm – Lao động sáng tạo - Lập công xuất sắc”.
 Trong suốt 65 năm thực hiện nhiệm vụ, đã có hàng vạn TNXP hy sinh trên các mặt trận. Có rất nhiều tấm gương anh hùng, sẵn sàng hy sinh cho tổ quốc. Nhiều cá nhân TNXP được Tổ quốc ghi công và còn rất nhiều TNXP hy sinh thầm lặng trên khắp các cung đường, các điểm nóng và các vùng khai hoang phục hóa sau khi đất nước hòa bình.
 
Có rất nhiều danh hiệu, nhiều huân chương, huy chương tặng cho các thế hệ Thanh niên xung phong đã vượt qua và hoàn thành vô vàn nhiệm vụ trong khó khăn, gian khổ, ác liệt của chiến tranh, được các chiến sỹ Quân Giải phóng tặng cho biệt danh: "Đội quân chân đồng, vai sắt, mắt ngựa, bụng thần tiên", khái quát cho sự cống hiến, hy sinh của lực lượng TNXP Giải phóng miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
 
Với những thành tích xuất sắc đó, Lực lượng TNXP giải phóng miền Nam (tập thể và cá nhân) đã được tặng thưởng 01 Huân chương Thành đồng hạng Nhất, 03 Huân chương Thành đồng hạng Ba, 01 Huân chương Quân công hạng Ba, 10 Huân chương Giải phóng hạng Nhất, 50 Huân chương Giải phóng hạng Hai, 117 Huân chương Giải phóng hạng Ba, 26 Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba, 152 Huy chương Giải phóng hạng Nhất, 207 Huy chương Giải phóng hạng Hai, 54 dũng sĩ các loại, hàng ngàn bằng khen, giấy khen. Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho Lực lượng TNXP giải phóng miền Nam (năm 2009) và chiến sĩ TNXP Đoàn Thị Liên (năm 2000),...
 
Lực lượng TNXP hôm nay tiếp bước truyền thống TNXP năm xưa
 
Sự hình thành, phát triển và cống hiến của Lực lượng TNXP chống Pháp, chống Mỹ cứu nước không chỉ giữ vai trò quan trọng trong kháng chiến, mà từ đó có thể rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, sự phối hợp với các ngành trong công tác thanh niên, tổ chức mô hình hoạt động phong trào thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong công cuộc xây dựng đất nước, tổ chức Lực lượng TNXP tham gia phát triển kinh tế - xã hội ở vùng đặc biệt khó khăn, những nơi cần đến lòng nhiệt huyết và sức trẻ của thanh niên, là một trong những phương thức đoàn kết, tập hợp thanh niên, xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn, Hội và đào tạo nguồn nhân lực trẻ; tăng cường vai trò tổ chức, chỉ đạo của Đoàn và mở rộng sự phối hợp, giúp đỡ của các cấp, các ngành để xây dựng lực lượng TNXP.
 
 
Điều này được mình chứng qua hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, tạo nền tảng vững chắc cho những bước tiếp theo trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Trong tiến trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc còn nhiều khó khăn, gian khổ, cần tiếp tục phát huy sức mạnh dời non, lấp biển của tuổi trẻ. Hiện cả nước có 32 tỉnh, thành phố và một số doanh nghiệp Nhà nước có tổ chức TNXP, với gần 100 đơn vị cơ sở, sử dụng trên 5 vạn lao động thanh niên, tiêu biểu là các tỉnh thành như: TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Hải Phòng,…
 Hầu hết các đơn vị TNXP là lực lượng xung kích thực hiện những nhiệm vụ chính trị của các địa phương, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế - xã hội có hiệu quả, được các bộ, ngành và địa phương đánh giá cao như: Chương trình xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, giải quyết việc làm, phát triển thuỷ sản, trồng mới 5 triệu ha rừng, xây dựng cầu giao thông nông thôn, xây dựng Làng thanh niên lập nghiệp, đảo thanh niên,... khẳng định và phát huy vai trò của Đoàn và lực lượng TNXP tham gia phát triển kinh tế - xã hội.
 
Trong đó, phải kể đến các đơn vị, Tổng đội TNXP của tỉnh Hà Tĩnh tham gia xây dựng Làng TNXP xây dựng vùng kinh tế mới Tây Sơn của huyện Hương Sơn. Với 228 hộ (758 nhân khẩu, 436 lao động) đang quản lý 3.258,88 ha đã và đang tích cực lao động sản xuất phát triển kinh tế. Theo báo cáo (tính đến ngày 22/6/2015) trồng mới 154 ha chè công nghiệp (tăng 24 ha so với năm 2013) với tổng sản lượng chè búp chè tươi 5 tháng đầu năm 2015 đạt 260 tấn đạt 1.820 triệu đồng (tăng so với cùng kỳ năm 2014 là 80,23 tấn). Ngoài ra trồng 25 ha cây Cam bù và các cây quả khác; trồng mới trên 850 ha rừng nguyên sinh, khoanh nuôi bảo vệ tốt trên 2.000 ha rừng phòng hộ; chăm sóc tốt 120 ha cây Cao su; hiện Tổng đội có 821 con trâu bò, trong đó 100% hộ hội viên đều chăn nuôi gia cầm, bình quân từ 70-100 con/hộ. 
 
Tại Làng TNXP Phúc Trạch (huyện Hương Khê), đã có 160 hộ gia đình thanh niên, đội viên quản lý 684,41 ha đã giải quyết việc làm cho 280 lao động và gần 500 lao động thời vụ; tổ chức trồng mới 283 ha rừng phòng hộ, 100 ha rừng sản xuất khoanh nuôi bảo vệ gần 2.000 ha rừng tự nhiên và cùng với người dân trồng được 283 ha keo nguyên liệu; ươm gần 3 triệu cây lâm nghiệp,… tiêu biểu, như hộ anh Nguyễn Mạnh Hùng, hộ anh Đinh Văn Hùng, hộ anh Nguyễn Hữu Thẩm phát triển mô hình chăn nuôi kết hợp; hộ gia đình Phan Văn Hoang, hộ Thái Văn Hướng, hộ Nguyễn Văn Tâm với mô hình trồng cây ăn quả kết hợp, đặc biệt có hai hộ gia đình đội viên đạt mô hình mẫu của tỉnh, đó là hộ Nguyễn Xuân Hà và hộ Phạm Duẩn. Đặc biệt có hộ gia đình Hà Tiến Dũng từ sản xuất buôn bán cây giống lâm nghiệp đến nay đã thành doanh nghiệp, doanh thu hàng năm 2 đến 3 tỷ đồng.
 
Tham gia xây dựng Đảo thanh niên phải kể đến lực lượng TNXP đảo Bạch Long Vỹ. Hiện Liên đội TNXP đảo Bạch Long Vĩ có 60 đội viên được coi là lực lượng nòng cốt trong các họat động văn hóa xã hội, bảo vệ môi trường, phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn. Lực lượng TNXP còn thành lập được 2 trung đội dân quân tự vệ, 1 trung đội cơ động trực chiến, 1 trung đội súng máy thường xuyên được tập luyện phối hợp chặt chẽ với lực lượng vụ trang để thực hiện bảo vệ an ninh, quốc phòng.
 Ở đảo Bạch Long Vĩ, TNXP được coi là những cư dân đầu tiên ra xây dựng đảo từ hàng chục năm trước. Vào ngày 26/3/1993, 62 chàng trai cô gái TNXP đầu tiên vượt sóng, vượt gió đến với đảo Bạch Long Vĩ, hòn đảo thuộc chủ quyền Việt Nam nằm xa nhất trên Vịnh Bắc Bộ, cách TP. Hải Phòng 130 hải lý.  
 
Hòn đảo có diện tích nhỏ chỉ 2,5 km2 nhưng lại có điều kiện tự nhiên vô cùng khắc nghiệt, chỉ có đá, cát và xương rồng, đất canh tác ít, nguồn nước sinh họat phụ thuộc hòan toàn vào nước mưa. Khó khăn là thế, nhưng những chàng trai cô gái tuổi chỉ mười tám, đôi mươi đã tình nguyện ra đảo, họ đã cùng với các chiến sĩ bộ đội trên đảo biến sỏi đá khô cằn thành những dãy nhà ở, khu chăn nuôi, vườn rau xanh để ổn định cuộc sống.
 
Trong số 154 hộ gia đình trên đảo thì có tới 70% là hộ gia đình TNXP, trong đó có nhiều cặp vợ chồng cùng là TNXP. Tổng đội TNXP Hải Phòng đã xây dựng được hơn 40 căn hộ để cấp cho các đôi lứa TNXP, các cháu bé đã được sinh ra từ các gia đình của nhiều thế hệ TNXP đang sống ở trên đảo. Có cháu bé đầu tiên sinh ra trên đảo đã tốt nghiệp đại học và quay trở về đảo để làm việc.
 
Không chỉ có TNXP ở Hà Tĩnh, Hải Phòng mà còn phải kể đến lực lượng TNXP TP. Hồ Chí Minh, họ đã và đang góp sức xây dựng thành phố và đất nước ngày càng giầu đẹp, văn minh. Nói đến họ là nói đến những công trình in đậm dấu chân của những Thanh niên xung phong tham gia làm vệ sinh 1.200 ha lòng hồ thủy điện Trị An; đào đắp hơn 1.300.000 m3 đất ở Kinh Đông - Củ Chi và các công, nông, lâm trường nơi TNXP đóng quân; vận chuyển 20.000 tấn vật tư phục vụ công trình đường dây 500 KV Bắc Nam; xây dựng được 46 xã kinh tế mới, góp phần định cư hơn 4 vạn dân thành phố đi lập nghiệp tại vùng quê hương mới,… Chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra, hàng trăm, hàng ngàn lá đơn, có cả những lá đơn viết bằng máu xin được ra tuyến trước, tham gia bảo vệ Tổ quốc là minh chứng cho tinh thần yêu nước, tính xung kích của những những cán bộ, đội viên TNXP. Làm đường, chống lầy, tiếp lương, cáng thương, tải đạn,… là những việc làm hoàn toàn mới mẻ đối với Thanh niên xung phong. Dù phải gặp nhiều hiểm nguy, gian khổ, nhưng Thanh niên xung phong vẫn cùng bộ đội bám trụ chiến trường, góp phần bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững nền độc lập cho nước nhà. Đã có 10.000 lượt TNXP tham gia phục vụ chiến đấu và chiến đấu, đào đắp hơn 100.000 m3 công sự, chiến hào, vận chuyển hơn 200 tấn quân trang, đạn dược, lương thực và 2.762 thương binh; chiến đấu trực tiếp với địch 96 trận, bắt sống 208 tên địch, tiếp nhận 59 hàng binh; xây dựng trường học, vệ sinh thành thị, xây dựng chính quyền Phum Sóc, giúp định cư hơn 20.000 dân nước Cam-pu-chia.
 
Đến nay lực lượng TNXP Thành phố Hồ Chí Minh có 2.927 người (trong đó có 628 nữ) tham gia việc quản lý, giáo dục thanh niên tệ nạn xã hội của Thành phố. Tính từ năm 2003 đến tháng 9/2014, đã tổ chức dạy văn hóa cho 23.914 lượt học viên và người sau cai, trong đó chủ yếu là xóa mù chữ và cấp 1; dạy nghề cho 33.568 lượt học viên và người sau cai (Sửa xe gắn máy, Điện gia dụng, May công nghiệp, Thêu, Thủ công mỹ nghệ, chế biến thực phẩm… và các lớp Anh văn, Tin học,…), trong đó, nghề dài hạn là 1.880 lượt người và nghề ngắn hạn (03 tháng) là 31.688 lượt người. 
 
Ngoài ra, lực lượng TNXP Thành Phố còn xung kích tham gia xây dựng Thành phố văn minh - hiện đại - nghĩa tình thông qua các trật tự viên TNXP phối hợp cùng lực lượng Công an Thành phố hàng ngày có mặt ở những điểm thường xuyên xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông để điều tiết, phân luồng, góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông. Trật tự viên bảo vệ khách du lịch góp phần xây dựng Thành phố thành địa điểm du lịch thân thiện, an toàn. Các bãi giữ xe đúng giá của TNXP góp phần hạn chế hoạt động của các bãi xe tự phát, thu tiền giữ xe quá cao; thường xuyên tuần tra, thực hiện công tác chăm sóc, bảo vệ đất rừng phòng hộ tại Cần Giờ,…
 
Có thể khẳng định, lực lượng TNXP hôm nay đã phát huy tính năng động, sáng tạo của tuổi trẻ tham gia giải quyết các nhiệm vụ cấp bách, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, giữ vững chủ quyền ở các vùng biên giới, hải đảo, khu vực đặc biệt khó khăn, địa bàn có vị trí chiến lược, xây dựng các mô hình hoạt động hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới đất nước.
 
Tuổi trẻ Việt Nam hôm nay luôn khắc ghi những hy sinh, cống hiến của các thế hệ TNXP đi trước, nhất là của lực lượng TNXP chống Mỹ cứu nước, nguyện chung sức, chung lòng, học tập và làm theo lời Bác, viết tiếp những trang sử truyền thống cách mạng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh chung và của Lực lượng TNXP nói riêng, quyết tâm lập nên những chiến công mới trong học tập, lao động, xung kích góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".